Giá Dầu Tăng Mạnh Vì Xung Đột Iran – Israel: Chuyện Gì Đang Diễn Ra và Tác Động Ra Sao?

1. Mở đầu: Xung đột Trung Đông khiến thị trường dầu mỏ chao đảo

Trong những ngày đầu tháng 6/2025, giới đầu tư toàn cầu không khỏi lo lắng trước tình hình căng thẳng leo thang giữa Iran và Israel. Cuộc không kích của Israel vào các cơ sở quân sự tại Iran đã đẩy mâu thuẫn giữa hai nước lên một nấc thang mới. Đáp trả lại, Iran đưa ra lời đe dọa sẽ phong tỏa eo biển Hormuz – tuyến đường huyết mạch mà gần 1/3 lượng dầu toàn cầu phải đi qua. Ngay lập tức, giá dầu thô tăng vọt vì lo ngại nguồn cung bị gián đoạn.

2. Giá dầu tăng vọt: Vì sao lại phản ứng mạnh như vậy?

Ngay khi thông tin được phát đi, thị trường dầu mỏ phản ứng cực kỳ mạnh mẽ:

• Giá dầu Brent (chuẩn toàn cầu) bật tăng hơn 4%, vượt mốc 90 USD/thùng – mức cao nhất trong hai tháng gần đây.

• Giá dầu WTI (Mỹ) cũng vọt lên gần 87 USD/thùng.

Điều khiến giá dầu phản ứng mạnh không chỉ là các vụ tấn công, mà còn là nỗi sợ: nếu Iran thực sự phong tỏa eo biển Hormuz – nơi vận chuyển gần 20 triệu thùng dầu/ngày – thì thị trường thế giới sẽ thiếu hụt nghiêm trọng nguồn cung.

Bên cạnh đó, Iran hiện sản xuất khoảng 3,2 triệu thùng dầu/ngày, phần lớn để xuất khẩu. Việc dòng chảy dầu từ nước này gặp gián đoạn sẽ ảnh hưởng lớn đến các nước châu Á như Trung Quốc, Ấn Độ – những khách hàng lớn của Iran.

3. Giá dầu còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác

Không chỉ căng thẳng địa chính trị, giá dầu còn chịu tác động bởi nhiều yếu tố khác:

• Nhu cầu tiêu thụ đang vào mùa cao điểm: Mùa hè là mùa du lịch, vận chuyển hàng hóa và đi lại tăng mạnh, nhất là tại Mỹ và châu Âu. Thống kê cho thấy tồn kho xăng ở Mỹ giảm sâu, cho thấy người dân đang tiêu thụ nhiều hơn.

• OPEC+ tiếp tục giữ mức cắt giảm sản lượng: Các nước xuất khẩu dầu lớn như Saudi Arabia, Nga, UAE vẫn đang duy trì sản lượng ở mức thấp để hỗ trợ giá.

• Dòng tiền đầu cơ đổ mạnh vào dầu: Khi tình hình bất ổn, giới đầu tư thường tìm nơi trú ẩn an toàn – một trong số đó là dầu thô. Các quỹ đầu tư và nhà đầu cơ đổ tiền vào thị trường dầu, góp phần đẩy giá lên thêm.

4. Dự báo giá dầu: Đi đâu về đâu?

Theo Buôn Chuyện Tài Chính, giá dầu trong thời gian tới sẽ phụ thuộc chủ yếu vào diễn biến tiếp theo của căng thẳng Iran – Israel. Có thể chia thành 3 kịch bản như sau:

• Kịch bản cơ bản (xung đột không lan rộng): Nếu không có thêm leo thang quân sự và Iran không thực sự phong tỏa Hormuz, giá dầu có thể duy trì trong vùng 85–90 USD/thùng. Khi tâm lý thị trường ổn định lại, giá có thể điều chỉnh nhẹ.

• Kịch bản xấu (Iran hành động mạnh tay): Nếu Iran phong tỏa eo biển Hormuz thật, khả năng cao giá dầu sẽ vượt 100 USD/thùng. Điều này sẽ ảnh hưởng nặng đến các nền kinh tế nhập khẩu dầu và có thể gây sốc lạm phát toàn cầu.

• Kịch bản tốt (đàm phán thành công): Nếu các bên chịu ngồi vào bàn đàm phán và giảm căng thẳng, giá dầu có thể quay lại vùng 75–80 USD/thùng.

5. Tác động đến kinh tế và thị trường tài chính

Giá dầu tăng không chỉ ảnh hưởng đến ngành năng lượng, mà còn kéo theo nhiều hệ lụy với nền kinh tế toàn cầu:

• Nguy cơ lạm phát quay lại: Dầu là đầu vào quan trọng của nhiều ngành – từ giao thông, sản xuất đến tiêu dùng. Khi giá dầu tăng cao, chi phí sản xuất tăng theo, dễ dẫn đến giá cả hàng hóa leo thang.

• Khó giảm lãi suất: Nếu lạm phát tăng lại, các ngân hàng trung ương như Fed (Mỹ) hay ECB (châu Âu) sẽ khó nới lỏng chính sách tiền tệ. Điều này làm tăng chi phí vay vốn, ảnh hưởng đến hoạt động đầu tư và tiêu dùng.

• Thị trường chứng khoán biến động: Cổ phiếu ngành dầu khí sẽ hưởng lợi, nhưng các ngành dùng nhiều năng lượng như hàng không, vận tải, sản xuất có thể bị “ăn mòn” lợi nhuận. Nhà đầu tư cần cẩn trọng với danh mục của mình.

6. Doanh nghiệp và nhà đầu tư cần làm gì?

Trong bối cảnh bất ổn này, các doanh nghiệp và nhà đầu tư nên:

• Theo dõi sát diễn biến chính trị tại Trung Đông, vì tình hình có thể thay đổi nhanh chóng theo từng giờ.

• Xem lại chi phí đầu vào, đặc biệt nếu doanh nghiệp sử dụng nhiều nhiên liệu hoặc nguyên liệu gắn với giá dầu.

• Cơ cấu lại danh mục đầu tư: Có thể tăng tỷ trọng cổ phiếu dầu khí, giảm bớt các ngành nhạy cảm với giá năng lượng. Nếu bạn đầu tư quỹ ETF, có thể cân nhắc các quỹ theo dõi ngành năng lượng.

• Chuẩn bị kịch bản lạm phát quay lại: Đặt ra các phương án ứng phó nếu chi phí đầu vào và lãi suất cùng tăng trở lại.

Tạm kết

Giá dầu đang chịu ảnh hưởng mạnh từ yếu tố địa chính trị giữa Iran và Israel. Dù chưa chắc chắn điều gì sẽ xảy ra tiếp theo, nhưng rõ ràng rủi ro đang hiện hữu và thị trường sẽ còn nhiều biến động trong thời gian tới. Trong bối cảnh đó, việc chuẩn bị tâm thế linh hoạt và chiến lược đầu tư phù hợp là điều rất cần thiết với mọi nhà đầu tư, doanh nghiệp cũng như người tiêu dùng.