Vào ngày 30/5/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ tăng thuế nhập khẩu thép lên 50%, dự kiến có hiệu lực từ ngày 4/6/2025. Thông tin này ngay lập tức gây phản ứng trên thị trường tài chính và ảnh hưởng tâm lý nhà đầu tư, đặc biệt đối với nhóm cổ phiếu ngành thép. Tuy nhiên, nhìn nhận dưới góc độ cơ bản, tác động thực tế không quá tiêu cực như lo ngại ban đầu.
Mỹ – Thị trường lớn thứ ba nhưng không chiếm tỷ trọng lớn
Theo Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), năm 2024, Việt Nam xuất khẩu gần 1,7 triệu tấn thép sang Mỹ, đạt giá trị 1,3 tỷ USD – tăng hơn 50% so với cùng kỳ, chiếm khoảng 13% tổng lượng thép xuất khẩu. Mỹ hiện là thị trường tiêu thụ thép lớn thứ ba của Việt Nam sau ASEAN và EU.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng xuất khẩu chỉ chiếm khoảng 19% tổng sản lượng thép của Việt Nam trong quý I/2025, còn lại 81% phục vụ tiêu thụ nội địa, bao gồm các hoạt động đầu tư công và xây dựng cơ sở hạ tầng. Do đó, Mỹ thực chất chỉ chiếm khoảng 2,5% tổng lượng thép sản xuất – con số không đủ lớn để gây ảnh hưởng mạnh đến toàn ngành.
Thuế suất cao vốn đã tồn tại, tác động thêm không quá mới
Bên cạnh đó, một số sản phẩm thép chủ lực như thép cuộn cán nóng (HRC) của các doanh nghiệp lớn như Hòa Phát vốn đã chịu mức thuế trên 25% khi xuất khẩu sang Mỹ. Việc tăng thuế lần này, dù đáng chú ý về mặt chính sách, nhưng không tạo ra sự đột biến mới về gánh nặng chi phí xuất khẩu.
Tâm lý thị trường và bài học đầu tư
Thông tin tăng thuế của Mỹ chủ yếu gây ra phản ứng mang tính tâm lý. Thực tế, trong phiên giao dịch gần đây, nhóm cổ phiếu thép đã hồi phục trở lại vào cuối phiên – cho thấy thị trường bắt đầu có sự đánh giá lại dựa trên yếu tố cơ bản thay vì chỉ phản ứng nhất thời.
Các nhà đầu tư cần nhìn nhận thông tin một cách khách quan và phân tích kỹ cấu trúc thị trường tiêu thụ để tránh hành động theo cảm xúc. Việc bán tháo cổ phiếu ngành thép trong bối cảnh thông tin thuế quan chưa thực sự có tác động sâu rộng là điều cần xem xét lại trong chiến lược đầu tư.
📌 Kết luận: Chính sách thuế mới từ Mỹ là yếu tố cần theo dõi, nhưng không phải là mối đe dọa lớn đối với ngành thép Việt Nam. Cấu trúc tiêu thụ nội địa vẫn đang là điểm tựa chính, trong khi thị phần Mỹ trong xuất khẩu là tương đối nhỏ.
